
Amakuru yakomeje gukwirakwira mu gitondo cyo kuwa 18 Ukuboza 2020 ni ay’urupfu rwa Maj. Pierre Buyoya wayoboye u Burundi, azize COVID-19 nk’uko bigenda bigarukwaho n’ibitangazamakuru. Hari n’abo bafitanye amasano babyemeza.
Uyu mugabo waranzwe no kutubaha demukarasi, yageze ku butegetsi bwa mbere mu 1987 ubwo yari amaze guhirika Col. Jean Baptiste Bagaza mubyara we. Buyoya w’Umututsi yahise ashyira mu butegetsi abasirikare 30 batarimo Umuhutu n’umwe.
Inararibonye D�o Hakizimana (ubu ari mu murwi w’ugusubiza hamwe, CVR, ariko avuga ku gatwe kiwe) yabwiye BBC mu 2019 ko Buyoya ibi yabikoraga mu gihe ubumwe bw’Abarundi cyari ikintu kihutirwa yagombaga guhita yitaho.
Yagize ati " Perezida Buyoya agishika ku butegetsi atashotse abona ibibazo nyamukuru vyari bihanze igihugu, cane cane ikibazo c’ubumwe bw’abarundi kivuye ku ngorane zari hagati y’Abahutu n’Abatutsi."
Mu Magambo bwite ya D�o Hakizimana wongeyeho ngo " Ibintu vyagiye kwunyuka mu myaka ya 1984-1985, "cane cane igihe yashwana n’idini Katolika, akugara amasengero, agapfunga abapatiri. Yari ageze aho abwira abasenyeri ati: ’kuva ubu nta hantu mukija’, bikagaragara ko ikintu conyene yatinya kwari ukubapfunga".
Hakizimana, avuga ko guhohotera Ekleziya Katolika vyari bifise intumbero y’ivangura ry’amoko ryavuzwe muri iyo myaka, ahavugwa "indome za i-u canke T-H mu mashure".
Mu myaka itandatu, ubutegetsi bwa Buyoya bwaranzwe n’ibintu bibi birimo ubwicanyi bwa Ntega na Marangara mu 1988 aho Abatutsi bahutse mu Bahutu bakabagera ku buce babica ubutegetsi burebera. Aha buri bwoko bukunze kuvuga ko bwishwe n’ubundi, ingingo itaraje ishinga umwanditsi w’iki gitekerezo. Ushaka gushira amaveba yasoma inkuru ya The NewYork Times yo kuwa 29 Kanama 1988 yayivanye muri The Times ndetse n’iyanditswe na Washington Post muri ibyo bihe.
Byinshi ku bwicanyi bwa Ntega na Maranga wasoma: https://www.nytimes.com/1988/08/29/world/army-may-have-added-to-revenge-in-burundi.html
Buyoya yakoze igihugu mu nda
Nyuma yo gutsindwa amatora mu 1993, Buyoya nk’uko urukiko rwabimuhamije, yishe uwari wamutsinze, Ndadaye Melchior, Umuhutu wo muri FRODEBU wamwanikiye ku majwi 65% mu gihe we yari yagize 33% ahagarariye UPRONA.
Iyicwa rya Nadadaye ryasubije inyuma inzira ya demukarasi n’ubwiyunge bw’Abarundi kuko byagaragaye ko Abatutsi bigize abagomba kuvamo abategetsi haba muri kudeta cyangwa mu matora. Byateje intambara yeruye hagati y’Abahutu n’Abatutsi mu Burundi.
Uyu kandi ku mabara yakoze, ntiyanyuzwe mu 1996 yarongeye akora kudeta maze ahirika ubutegetsi bwa Sylivestre Ntibantunganya. Yaje kubuvaho mu 2003 asimburwa na Domitien Ndayizeye ariko nabwo agirwa umusenateri ubuzima bwe bwose nk’uko amasezerano ya Arusha yabivugaga.
Nta murozi ubura umukarabya
Kuri bimwe by’uko nta murozi ubura umukarabya, hari ibintu bike yakoze byiza nko kwemera amashyaka menshi mu 1993, amasezerano y’ubumwe bw’Abarundi mu 1991 ((ntawamenya niba yarabwemeraga) n’ibindi bitari byinshi ku buryo byaba bizwi cyangwa na we ubwe akaba yabishyira mu bigwi n’ibirindiro bye.
Kuki Buyoya azize COVID-19 yaba apfuye rwiza?
Pierre Buyoya nk’umuntu wari warakatiwe n’Urukiko Rukuru rw’ u Burundi, agahabwa igihano cyo gufungwa burundu, n’ubwo we yivugiraga ko ari umwere. Ku bemera akazi k’ubutabera, Buyoya ntiyakazize urw’ikirago, ahubwo itegeko riramutse ryemera igihano cy’urupfu, yari akwiriye kurasirwa ku karubanda nk’abandi bagome bose.
Kuba rero umugabo nk’uyu washyize mu kaga ubuzima bw’amagana, bamwe bakicwa kugeza n’aho urukiko rumuhamya umugambi mu gutegura urupfu rwa Perezida watowe byeruye, Ndadaye, yazira urw’ikirago ni ikibazo ku bo yahemukiye by’umwihariko n’ikiremwamuntu muri rusange.
Apfuye rwiza mu gihe abagabo nka Ndadaye bishwe nk’amabandi ku bwe, Abahutu batari bake bakicwa, akabuza igihugu amahoro aryanisha Abarundi.
Nk’uko umucamanza yavuze ubwo yatangazaga urupfu rwa Foday Sanko wa RUF muri Sierra Leone, Buyoya yapfuye rwiza, amahirwe atigeze aha abandi!" Yari uwo kugwa mu munyururu kurusha uko yakwirirwa yanigirije amakoti na za karuvati ngo ahagarariye Afrika Yunze Ubumwe muri Mali na Sahel n’ubwo na we yamenye ko afite icyasha, akaba yari amaze iminsi mike yeguye ngo " Neguye ku mirimo ngo neze izina ryanjye! my foot!
4 Ibitekerezo
Jean Kuwa 19/12/20
Muraho neza, nkunda gusoma nkanashima inkuru zica kuri Bwiza.com.Kuri iyi Nkuru haribyo mwanditse bitari ukuri.
Subiza ⇾1)Icyambere gufunga insengero za Kiliziya siwe wabikoze ni Prezida Bagaza .
2)Masacre(Ubwicanyi) za Ntega na Marangara 1988 ni abahutu bazikoze bica abatutsi(Ibi ndabivuga nk’umuntu ubizi kuko byabaye mpari).
3)Ntabwo ndimo mvugira Prezida Buyoya ariko mumuvugeho ibiri ukuri. Jean
mob Kuwa 19/12/20
Gukosora 1984/1985 Hari kubutegetsi bwa col bagaza
Subiza ⇾Maj Buyoya yafashe ubutegetsi 3 September 1987
Kubutegetsi bwe yarabaye imyanya abahutu cane nuko arintashima
Ikindi ntega marangara abahutu bateye abatutsi barararika none mwagira ntatabare izonzirakarengane?ndabibutsako ahahantu haguyemwo nabatutsi babanyarwanda baribatuye cg bakoraga aho.ndavuga impunzi zi 59
Bareke kongera gukomeretsa imitima yashegeshwe
Buyoya bagaza Bose baruhuke mumahoro
My heros Kuwa 19/12/20
Major P BUYOYA paix son e. Inkuru y’ikinyamakuru irimo partialitigaragara na analyse iri profane. Abazi amateka y’ uburundi bazababwirako yahaye ubutegetsi abahutu. Ntiyigeze abica. Faites une analyse proffessionnelle et non partisane.
Subiza ⇾Derrick Kuwa 19/12/20
Mwiriwe nanjye simbeshye ndatunguwe kuri buyoya,
Subiza ⇾Tanga igitekerezo