FARDC ntikiri mu bisirikare 10 bya mbere muri Afurika, menya ibigenderwaho (…)

Ku bijyanye no gupima imbaraga z’igisirikare, hari ibintu byinshi bigomba gusuzumwa. Bimwe muri ibi ni ingengo y’imari, amahugurwa, ibikoresho, n’abakozi. Muri iyi nkuru turagaruka ku ngabo 10 za mbere zikomeye muri Afurika dushingiye kuri ibyo bintu nk’uko tubikesha defenceweb.za.

Hariho ingingo zitandukanye zishobora kugenderwaho mu gutondekanya ingabo zikomeye muri Afurika. Bimwe mu bikunze kugenderwaho harimo:

1. Ingengo y’imari: Ingengo y’imari ya gisirikare ni ikintu gikomeye mu guhitamo ingufu z’igisirikare cy’igihugu. Ingengo y’imari ya gisirikare isobanura ko igihugu gifite amikoro menshi yo gushora mu bushobozi bw’igisirikare.

2. Umubare w’ingabo zikora: Umubare w’ingabo zikora mu gisirikare cy’igihugu ni ikimenyetso gikomeye cy’imbaraga za gisirikare. Igisirikare kinini bivuze ko igihugu gifite abakozi benshi bashoboye kurinda imipaka yacyo no gukurikirana intego za gisirikare.

3. Ibikoresho bya gisirikare: Ubwiza n’ubwinshi bw’ibikoresho bya gisirikare by’igihugu, nk’ibifaru, indege, n’ubwato, ni ikindi kintu cy’ingenzi mu guhitamo igisirikare gikomye. Ibihugu bifite ibikoresho bya gisirikare bigezweho kandi biteye imbere bifatwa nk’ibikomeye mu gisirikare.

4. Kwitegura: Kuba tayari kw’igisirikare cy’igihugu ni ikintu gikomeye mu kumenya imbaraga za gisirikare. Ibi birangwa n’amahugurwa, ibikoresho, no kuba witeguye igihe cyose.

5. Aho igihugu gihereye: Aho igihugu gihereye nacyo ni ikintu gikomeye mu kumenya ingufu za gisirikare. Ibihugu bifite ijambo rinini mu karere kabyo cyangwa ku rwego rw’Isi muri rusange bifatwa nk’ibikomeye mu gisirikare.

Ni ngombwa kumenya ko nta buryo bunoze bwo gutondekanya ingabo zikomeye muri Afurika, kandi amasoko atandukanye ashobora gukoresha ibipimo bitandukanye n’uburemere. Byongeye kandi, ingufu z’igisirikare cy’igihugu ntizigenwa gusa n’ubushobozi bwa gisirikare, ahubwo na none zishingiye ku mutekano wa politiki n’ubukungu, ndetse n’ubushobozi bwo gukoresha neza ingabo zacyo mu bihe bitandukanye.

1) Misiri

Igihugu cya Misiri gifite igisirikare cya mbere gikomeye muri Afurika, n’ingengo y’imari ingana na miliyari zisaga 4.4. Igihugu ncyo gifite ingabo nyinshi mu kazi zisaga 450.000 n’inkeragutabara 800.000. Igihugu cya Misiri kandi gifite ibikoresho bya gisirikare bigezweho, birimo indege z’indwanyi, ibifaru, hamwe n’amato agendera munsi y’amazi (submarines). Igisirikare cy’iki gihugu cyagize uruhare mu makimbirane menshi, harimo intambara yo mu kigobe ndetse n’amakimbirane akomeje kubera muri Yemeni.

2) Algeria

Algeria ifite igisirikare cya kabiri gikomeye muri Afurika, gifite ingengo y’imari ingana na miliyari 10 z’amadolari. Igihugu gifite ingabo zirenga 130.000 n’inkeragutabara 150.000. Algeria ifite kandi intwaro nyinshi n’ibikoresho bya gisirikare bigezweho, birimo indege z’intambara, ibifaru, n’imbunda zirasa kure. Igisirikare cy’iki gihugu cyagize uruhare mu makimbirane menshi, harimo n’intambara y’abaturage muri Algeria ndetse n’amakimbirane akomeje kubera muri Mali.

3) Afurika y’Epfo

Afurika y’Epfo ifite igisirikare cya gatatu gikomeye muri Afurika, gifite ingengo y’imari ingana na miliyari zisaga 4.3. Igihugu gifite ingabo zirenga 78.000 n’inkeragutabara 17,000. Afurika y’Epfo kandi ifite ibikoresho bya gisirikare bigezweho, birimo indege z’indwanyi, ibifaru, n’amato agendera munsi y’amazi. Igisirikare cy’iki gihugu cyagize uruhare mu butumwa butandukanye bwo kubungabunga amahoro, harimo no muri Repubulika ya Demokarasi ya Congo na Sudani.

4) Nigeria

Nigeria ifite igisirikare cya kane gikomeye muri Afurika, gifite ingengo y’imari ingana na miliyari zisaga 2.4. Igihugu gifite ingabo zirenga 120.000 n’inkeragutabara 80.000. Nigeria ifite kandi ibikoresho bya gisirikare bigezweho, birimo indege z’intambara, ibifaru, n’imbunda zirasa kure. Igisirikare cy’iki gihugu cyagize uruhare mu makimbirane menshi, harimo guhangana n’inyeshyamba za Boko Haram mu majyaruguru y’ubarasirazuba.

5) Ethiopia

Ethiopia ifite igisirikare cya gatanu gikomeye muri Afurika, gifite ingengo y’imari ingana na miliyoni 400 z’amadolari. Igihugu gifite ingabo zirenga 180.000 hamwe n’ingabo z’inkeragutabara 150.000. Ethiopia ifite ibikoresho bya gisirikare bigezweho, birimo indege z’intambara, ibifaru, n’imbunda zirasa kure. Igisirikare cy’iki gihugu cyagize uruhare mu makimbirane menshi, harimo n’intambara yo muri Ethiopia n’intambara ikomeje kubera muri Somalia.

6) Maroc

Maroc ifite igisirikare cya gatandatu gikomeye muri Afurika, gifite ingengo y’ingabo ingana na miliyari zisaga 3.4. Igihugu gifite ingabo zirenga 200.000 hamwe n’inkeragutabara 150.000. Maroc kandi ifite ibikoresho bya gisirikare bigezweho, birimo indege z’indwanyi, ibifaru, hamwe n’imbunda zirasa kure. Igisirikare cy’iki gihugu cyagize uruhare mu makimbirane menshi, harimo n’intambara yo muri Sahara y’Uburengerazuba.

7) Sudani

Sudani ifite igisirikare cya karindwi gikomeye muri Afurika, gifite ingengo y’imari ingana na miliyari zisaga 2.2. Igihugu gifite ingabo zirenga 109.000 n’inkeragutabara 150.000. Sudani kandi ifite ibikoresho bya gisirikare bigezweho, birimo indege z’intambara, ibifaru, n’imbunda ziremereye. Igisirikare cy’iki gihugu cyagize uruhare mu makimbirane menshi, harimo n’intambara ikomeje na RSF.

8) Kenya

Kenya ifite igisirikare cya munani gikomeye muri Afurika, gifite ingengo y’imari irenga miliyoni 800. Igihugu gifite ingabo zirenga 24.000 n’izindi nkeragutabara 5.000. Kenya kandi ifite ibikoresho bya gisirikare bigezweho, birimo indege z’intambara, ibifaru, n’imbunda zirasa kure. Igisirikare cy’iki gihugu cyagize uruhare mu butumwa bwo kubungabunga amahoro, burimo ubwo muri Somalia, Sudani y’Epfo na RDC.

9) Tanzaniya

Tanzaniya ifite igisirikare cya cyenda gikomeye muri Afurika, gifite ingengo y’imari ingana na miliyoni zirenga 600. Igihugu gifite ingabo zirenga 30.000 n’izindi 50.000 z’inkeragutabara. Tanzaniya ifite kandi ibikoresho bya gisirikare bigezweho, birimo indege z’intambara, ibifaru, n’imbunda ziremereye. Igisirikare cy’iki gihugu cyagize uruhare mu butumwa butandukanye bwo kubungabunga amahoro, harimo no muri Repubulika ya Demokarasi ya Congo na Sudani.

10) Angola

Angola ifite igisirikare cya cumi gikomeye muri Afurika, gifite ingengo y’imari ingana na miliyari zisaga 3.5. Igihugu gifite ingabo zirenga 107.000 n’inkeragutabara 500.000. Angola ifite kandi ibikoresho bya gisirikare bigezweho, birimo indege z’indwanyi, ibifaru, hamwe n’imbunda zirasa kure. Igisirikare cy’iki gihugu cyagize uruhare mu makimbirane menshi, harimo n’intambara yo muri Angola ndetse n’intambara yo muri Repubulika ya Demokarasi ya Congo.